De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Wat als je partner Asperger heeft?
Artikel

Wat als je partner Asperger heeft?

Hoe is het om je leven te delen met een man die emotioneel onbereikbaar is? Wil Swinkels (43) heeft het syndroom van Asperger: doo...
Dit doet het weer met je gemoed
Branded content

Dit doet het weer met je gemoed

Vrolijk als de zon schijnt, moe en somber als het regent? Héél normaal, want het weer heeft wel degelijk invloed op hoe je je vo...
Oproep: ervaring met gaslighting
Artikel

Oproep: ervaring met gaslighting

'Waarom ben je toch zo overgevoelig?’ ‘Dat heb ik nooit gezegd, je herinnert het je verkeerd.’ Klinkt dit herkenbaar? Voor e...
Oproep: ervaring met gaslighting
Artikel

Oproep: ervaring met gaslighting

'Waarom ben je toch zo overgevoelig?’ ‘Dat heb ik nooit gezegd, je herinnert het je verkeerd.’ Klinkt dit herkenbaar? Voor e...
Opgroeien met autisme
Recensie

Opgroeien met autisme

Puber Wessel Broekhuis is autistisch. Plekken met veel mensen, geluiden, kleuren of indrukken doen een aanslag op zijn gevoelige z...
Geen intimiteit in mijn huwelijk
Advies

Geen intimiteit in mijn huwelijk

’s Avonds zijn we bekaf en hangen voor de tv totdat we gaan slapen – terwijl we vroeger veel praatten en seks hadden. Wat we ...
Hilde Geurts over de mooie kanten van autisme
Interview

Hilde Geurts over de mooie kanten van autisme

Mensen met autisme passen zich voortdurend aan. Ze doen hun best om anderen te begrijpen en zelf begrepen te worden. Volgens hoogl...
Autisme is van alle tijden
Artikel

Autisme is van alle tijden

‘Waar komen ineens al die autistische kinderen vandaan? Het lijkt wel een epidemie.’ Het wordt zo vaak gezegd dat gezo...
Agnes Kant: ‘Ik was dolblij als ik een boom mocht spelen’
Interview

Agnes Kant: ‘Ik was dolblij als ik een boom mocht spelen’

De jeugd van SP-Kamerlid Agnes Kant
‘Ik dacht dat hij een heel lastig kind was’
Artikel

‘Ik dacht dat hij een heel lastig kind was’

Connor was een onhandelbaar kind, tot het vermoeden rees dat er méér aan de hand was. Pas drie jaar later werd vastgesteld dat h...
6253