Blogger, coach, consultant voor persoonlijke ontwikkeling, internetgoeroe, ondernemer, koppelaar in de liefde – Mark Manson (1984, Austin, Texas) is het allemaal. O ja, en bestsellerauteur natuurlijk. Zijn boeken De edele kunst van not giving a fuck en Alles is fucked zijn wereldwijd niet aan te slepen. Op vliegvelden liggen ze op grote, snel slinkende stapels voor ons klaar en op amazon en bol.com staan ze in de lijst van bestverkochte boeken. Aan de hand van zijn eigen levenslessen vertelt hij ons daarin hoe je een beter leven kunt krijgen. Wat is er zo speciaal aan Mark Manson dat bijna iedereen hem graag leest? Zeven antwoorden.
Boek van de maand: Dirk De Wachter
Veel mensen zijn ongelukkig, constateert de Belgische psychiater en hoogleraar Dirk De Wachter in zi...
Lees verder1) Mark Manson legt de vinger op het zere ego
We geven te veel fucks om dingen, is de boodschap van De edele kunst… We geven een fuck om de auto waarin we rijden, om hippe vrienden en blitse vakanties. We willen ons speciaal voelen en tegelijkertijd voldoen aan de normen die anderen ons opleggen. Dit maakt ons allergisch voor alles wat ons ego pijn kan doen, dus voor afwijzing en afkeuring. Of, zoals Mansons vermijdingswet luidt: hoe meer iets je identiteit bedreigt, hoe meer je zult proberen het te vermijden. Dus wringen we ons in allerlei bochten om te voorkomen dat anderen ons links laten liggen.
Maar zolang we de goedkeuring van anderen nastreven, blijven we ongelukkig, betoogt Manson in Alles is fucked, omdat er altijd wel iemand is die kritiek heeft. Totdat we zelf besluiten wat waardevol is en onze eigen maatstaven aanleggen voor een goed leven én daar hard voor werken, blijft onze ziel leeg.
Deze boodschap spreekt mensen aan die leven in weelde, maar toch onbehagen voelen. En zijn we dat niet allemaal? Wie heeft zich nooit leeg gevoeld ondanks de fijne bolide voor de deur van het warme huis, en ondanks tientallen Facebook-vrienden die alles liken wat we doen?
2) Hij speelt slim in op de tijdgeest
Onderbouwt Manson in De edele kunst (…) uit 2016 zijn boodschap nog met boeddhistische theorieën die het toen zo goed deden, in het recente Alles is fucked past hij het soort moraalfilosofie toe dat nu in de mode is: als je maar je best doet, dan komt alles goed. Daarin lijkt hij op Jordan Peterson, de Canadese psycholoog die met een moralistische boodschap overal ter wereld volle zalen trekt. Peterson beweert dat we geen slachtoffer moeten spelen, maar onze idealen moeten verwezenlijken met behulp van discipline en doorzettingsvermogen. Dat ligt dicht aan tegen de filosofie van Immanuel Kant, die beweerde dat niet zozeer wat we denken het verschil maakt, als wel wat we met ijzeren discipline doen met ons leven. Geen woorden maar daden.
Geen wonder dat Manson in zijn boeken uitkomt bij Kant. Deze beroemde filosoof schreef zijn belangrijkste werken bovendien aan het einde van de achttiende eeuw, een tijd waarin veel veranderingen plaatsvonden, net als in onze tijd. Wat zeggen moralisten als alles onzeker is? Ga zelf aan het roer staan van je leven.
Dat we op onszelf mogen vertrouwen, is een fijne en veilige boodschap voor onzekere mensen zoals wij. Er is hoop voor degenen die met discipline en een goed moreel kom-pas hun leven leiden. In die zin voelen Mansons boeken als een warm bad op een koude winterdag.
3) Hij stelt zichzelf schaamteloos tot voorbeeld
Ooit was Mark Manson kampioen in oppervlakkig geluk. Zijn leven bestond uit blowen, meisjes versieren, gamen, burrito’s eten en bier drinken. Voor baantjes was hij te verwend. Als hij weer eens geen dak boven zijn hoofd had, zwierf hij van logeerbed naar bank tot al zijn vrienden genoeg van hem hadden. Manson schond de waarden van zijn vrienden bij gebrek aan eigen waarden.
Pas nadat zijn beste vriend Josh was overleden na een dronken sprong in de oceaan, drong het met een schok tot Manson door dat hij zijn leven aan het verkwisten was. Hij besloot om te matigen met drank en drugs en serieus te gaan studeren en mediteren.
Mansons beschrijving van zijn eigen leven is oprecht en emotionerend zonder larmoyant te worden. Zo maakt hij optimaal gebruik van zelfonthulling om lezers te motiveren. Die denken: als hij kan veranderen, dan kan ik het toch ook? Bovendien hebben we allemaal moeilijke tijden gekend, dus herkennen we onszelf in Mansons ontwikkelingsgang. Daardoor kunnen we de rest van zijn boodschap makkelijker aanvaarden: ‘De belangrijkste waarde in mijn leven is focus. Ik realiseerde me hoe leeg mijn ongezonde waarden waren en hoe compulsief mijn gedrag was. Het is moeilijk om jezelf te beperken, dus om het najagen van gemakkelijke pleziertjes te laten, maar ik ben blij dat ik dat heb gedaan. Nu ben ik blij met de persoon die ik ben geworden, al weet ik ook wel dat je nooit stopt met je te ontwikkelen. Je bereikt nooit het punt waarop je zegt: hèhè, nu is het af.’
4) De toon van zijn boeken is vriendschappelijk
Manson schrijft niet alleen wervend over zijn eigen leven, hij laat ook zien dat hij een brede kennis heeft op het gebied van filosofie, psychologie, antropologie en religie, zonder neerbuigend of betweterig te worden. Dat komt vooral door de toon in zijn boeken. Manson spreekt in gewone mensentaal, met hier en daar een stevige krachtterm. Zelf zegt hij daarover dat hij schrijft zoals hij praat. De fucks en de shits vliegen je dus om de oren, wat in het puriteinse Amerika op z’n minst ongewoon is voor zelfhulpboeken. Voor veel Nederlanders is het een verademing om eens niet te worden toegesproken door een deskundige met een jasje aan, maar door een vriend in een short en een Hawaii-shirt.
5) Manson schrijft voor elk wat wils
Dat Manson put uit veel verschillende bronnen is knap. Het maakt ook dat iedereen wel iets van zijn gading kan vinden in deze boeken. Maar juist dat kan ervoor zorgen dat je denkt: wat lees ik nou?
Vriend Manson is zo breedsprakig dat hij zichzelf meer dan eens tegenspreekt. Zo moeten we nergens een fuck om geven, ‘omdat we anders nooit echt aan het leven zelf toekomen’. Maar we moeten ook om iets een fuck geven, ‘omdat we anders helemaal niets waarderen’.
Net als Brené Brown beweert Manson dat we imperfectie moeten omarmen, maar hij schrijft ook dat we ons zelfbeeld moeten veranderen. We moeten authentiek zijn, maar ook boven onze verdedigingsmechanismen uitstijgen.
Zo slaagt Manson er niet overal in om de valkuil te vermijden die vaak met belezenheid komt, namelijk om een omgevallen boekenkast te zijn. Hij komt over als de Dodo uit Alice in Wonderland, die iedereen een prijs geeft. Het is natuurlijk voor iedereen fijn om zijn eigen ideeën bevestigd te zien in Mansons boeken, maar helaas lijkt ook het tegendeel waar te zijn.
6) Hij bekijkt het van de positieve kant
Manson heeft het niet over problemen, hij richt zich alleen op hoe we ons leven kunnen (ver)beteren. Die opgeruimde benadering spreekt veel lezers aan, hoewel je er na een poosje lezen ook wel enigszins de kriebels van kunt krijgen. Want waar is de compassie? Waarom mag het niet over problemen gaan? Het is erg troostend, zou zelfcompassie-expert Kristin Neff zeggen, om te merken dat er andere mensen zijn die met dezelfde problemen worstelen.
Bovendien worden mensen met een depressie, angst of stress vaak juist somberder van al die positieve boodschappen. Positieve doelen zijn voor hun gevoel onbereikbaar, wat ze zien als nieuw bewijs voor hun onkunde.
Maar goed, misschien heeft Manson zijn boeken niet voor hen geschreven. Anders dan de titels van zijn boeken doen vermoeden schrijft hij over hoop en verandering, niet over depressie, angst en stress. Manson geeft bovendien concrete aanwijzingen: hoe formuleren we positieve doelen, hoe werken we deze uit en hoe motiveren we onszelf om die plannen uit te voeren? Veel mensen vinden zo’n positief geluid fijn, want er is al genoeg ellende in de wereld. En op zich is het natuurlijk heel goed als mensen met hun problemen aan de slag gaan.
7) Zijn boeken hebben geen tandjes
Hij doet wel stoer, die Manson, met al die fucks en shits, maar eigenlijk is hij best een lieverd. We hoeven ons van hem niet schuldig te voelen als we tegenslag hebben gekend of pech hebben gehad, zolang we onze verantwoordelijkheid maar nemen.
Verander de wereld, begin bij jezelf; zijn boeken staan bol van dat soort oneliners. Wie legt Manson uit dat mensen met problemen heus wel willen veranderen, maar het niet kunnen? En dat mensen zonder problemen hun verantwoordelijkheid vaak afschuiven of verdringen, zodat het alleen maar líjkt alsof ze geen problemen hebben?
Maar Mansons boeken zijn veilig – en dat is hun grote kracht. Je hoeft je niet slecht te voelen en niet schuldig. Dat is natuurlijk prettig. Slaap lekker.
