De vraag

Complimenten die het zelfvertrouwen versterken

Ik werk in het onderwijs en heb in mijn opleiding tot remedial teacher (een leraar die hulp geeft aan leerlingen met leerproblemen of gedragsstoornissen, red.) geleerd dat gerichte feedback geven op het proces goed zou werken voor het zelfvertrouwen van een kind. Dat wil zeggen:
1. complimenteren met hoe het kind aan zijn opdracht heeft gewerkt,
2. waardering uitspreken voor de goede werkhouding en
3. vragen hoe hij/zij het voor elkaar heeft gekregen dat de opdracht goed is gelukt.
Hoe denkt u hierover?

Het advies

Bedankt voor uw vraag. Zoals u terecht aangeeft: het ene compliment is het andere niet. Niet alle complimenten geven kinderen meer zelfvertrouwen. Sterker nog, sommige complimenten werken averechts.

Sommige complimenten zijn gericht op het proces: hoe kinderen tot een bepaalde uitkomst zijn gekomen, zoals hoeveel moeite ze ergens voor hebben gedaan of welke strategieën ze hebben gebruikt. Voorbeelden zijn:
‘Wat heb je hard gewerkt!’ of ‘Wat heb je goed nagedacht over deze oplossing!’
Deze complimenten geven kinderen het idee dat ze hun vaardigheden kunnen ontwikkelen en verbeteren. Dit wordt een ‘growth mindset’ genoemd. Kinderen met deze mindset zoeken naar uitdagende taken, omdat ze hiervan kunnen leren. Als ze een taak moeilijk vinden, blijven ze doorzetten tot het is gelukt. En als ze falen, dan denken ze: de volgende keer zal ik beter mijn best doen of zal ik het anders aanpakken.

Andere complimenten zijn gericht op de persoon: op de vaardigheden en talenten van kinderen, zoals ‘Wat ben je slim!’ of ‘Wat kun je goed rekenen!’. Deze complimenten geven kinderen het idee dat hun vaardigheden vaststaan. Je kunt het, of je kunt het niet, en daar kun je niks aan veranderen. Dit wordt een ‘fixed mindset’ genoemd. Kinderen met deze mindset durven geen uitdagende taken te doen, omdat ze bang zijn om te falen en erachter te komen dat ze iets niet zo goed kunnen. Als ze een taak moeilijk vinden, geven ze snel op, omdat ze denken dat ze het toch niet kunnen. En als ze falen, dan denken ze: ik kan het niet…

Dus ik ben het met u eens. Als u kinderen wilt aanmoedigen om uitdagende taken te proberen, om door te zetten als het tegenzit, en om te leren van fouten — dan kunt u complimenten het best richten op het proces, niet op de persoon.

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Training Ontspannen opvoeden
Training

Training Ontspannen opvoeden

  • Ontdek hoe je als ouder positief en relaxed blijft
  • Omgaan met de emoties van je kind
  • Voor ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd
Bekijk de training
Nu maar
79,-
Deel dit artikel:
16 november 2015 | Laatst gewijzigd op 23 maart 2020

Lees ook deze artikelen

Niet uitgenodigd
Advies

Niet uitgenodigd

Mijn zoon (8) is niet uitgenodigd op het partijtje van een vriendje uit zijn klas. Hij heeft er veel moeite mee, hoe kan ik hem st...
5 tips om je brein te prikkelen met water
Branded content

5 tips om je brein te prikkelen met water

In, op of bij het water zijn heeft een heilzaam effect op ons. Het nodigt uit tot actie én ontspanning. En dat is precies waarnaa...
Column Peggy van der Lee: Bomen snoeien
Artikel

Column Peggy van der Lee: Bomen snoeien

De meesten van ons noemen het een hofje, voor mijn oude buurvrouw was het ‘de poort’. De poort, waarachter we samen leefden.
Column Peggy van der Lee: Bomen snoeien
Artikel

Column Peggy van der Lee: Bomen snoeien

De meesten van ons noemen het een hofje, voor mijn oude buurvrouw was het ‘de poort’. De poort, waarachter we samen leefden.
Kun je kinderen te veel complimenten geven?
Artikel

Kun je kinderen te veel complimenten geven?

Je dochter heeft een tekening gemaakt en die laat ze je zien. ‘Dat is een mooie tekening!’ roep je enthousiast. Tien minuten l...
Ik voel me minder dan een ander
Advies

Ik voel me minder dan een ander

Ik voel me altijd minder interessant en belangrijk dan andere mensen. Daardoor kan ik mezelf nooit op de eerste plaats zetten. Ho...
Hoe stel ik me op als stiefmoeder?
Advies

Hoe stel ik me op als stiefmoeder?

Ik, kinderloos, heb een relatie met een vrouw met een zoon van 10. Hij wordt heel vrij opgevoed en is best verwend. Hij liegt vaak...
Neuropsycholoog: ‘Stem de lesstof af op de rijpheid van de hersenen’
Artikel

Neuropsycholoog: ‘Stem de lesstof af op de rijpheid van de hersenen’

Scholen moeten meer rekening houden met de ontwikkeling van de hersenen en met individuele verschillen in het brein, zegt neuropsy...
‘Dieren brengen ons op een andere manier in contact met onszelf’
Artikel

‘Dieren brengen ons op een andere manier in contact met onszelf’

Honden reageren op de emoties in onze stem, paarden op onze lichaamstaal. Volgens klinisch psycholoog Karin Hediger kunnen dieren ...
En nu bepaal ík het eens
Artikel

En nu bepaal ík het eens

‘Zullen we vanavond naar de bioscoop gaan?’ vraag ik aan een goede vriendin via WhatsApp. ‘Ja, leuk!’ ­antwoordt ze. ‘Z...
218