De vraag

Elke nacht lig ik urenlang wakker

Hallo Ad,
Ik lig bijna elke nacht wakker tussen 3 en 5 en alle taken/zorgen/verdriet tollen dan door mijn hoofd. Ik maak veel lijstjes, maar kan heel moeilijk prioriteiten stellen. Overdag rommel ik van het één naar het ander: een vrij onbevredigend bestaan. Wat is wijs?
Groeten van Karin

Het advies

Expert

Ad Kerkhof

Piekerexpert

Beste Karin, 

Je maakt veel lijstjes van taken die je nog moet doen en het is lastig om te kiezen waar je prioriteiten aan moet geven. Dat is iets wat veel voorkomt, en misschien heb je hier iets aan: Als je lijstjes maakt van dingen die je nog moet doen, en op die lijstjes komen steeds meer dingen, dan kunnen die lijstjes verlammend werken en je hoofdbrekens kosten. Dat heeft er vaak mee te maken dat je jezelf verplicht om die dingen te gaan doen omdat ze nog gedaan moeten worden.

Je maakt dan ook geen onderscheid meer tussen al die taken omdat ze allemaal gedaan moeten worden, omdat je het iemand beloofd hebt, omdat je niet verder kunt als je niet eerst iets anders geregeld hebt, etc. etc. Nu is het zo dat als je je voorhoudt dat iets moet gebeuren, dat je dan de neiging kunt krijgen te protesteren tegen de verplichtingen die je voelt. Maar daarbij vergeet je misschien dat wat je vindt dat je nog moet doen, dat dat wel je eigen keuzen zijn, en dat je dat eigenlijk in eerste instantie wilde doen voordat je het als een verplichting ging voelen.

Daarom mijn advies: maak van het lijstje van dingen die je nog moet doen een lijstje van dingen die je nog wil doen. Houd jezelf voor dat alles wat je nog moet doen in feite dingen zijn die je wil doen.
Als je zegt:
‘ik moet nog mijn huiswerk maken’, vervang dat dan door:
‘Ik wil mijn huiswerk nog maken’.

Als je zegt:
‘Ik moet nog studeren voor het tentamen’, maak er dan van:
‘Ik wil nog studeren voor het tentamen’ (want het was toch je vrije keuze om te streven naar dat diploma?).

Als je zegt: ‘Ik moet niet vergeten mijn vriendin te bellen’, vervang dat dan door:
‘Ik wil niet vergeten mijn vriendin te bellen’.

Kortom, ga voor alle dingen op je lijstje na of je ze moet doen of dat je ze wil doen. Als je je concentreert op de zaken die je nog graag wil doen, dan zul je merken dat je daar veel minder tegen op gaat zien dan wanneer je denkt dat het allemaal verplichtingen zijn (wat niet waar is). Als er op je lijstje dingen overblijven waarvan je zegt dat je ze eigenlijk helemaal niet wil doen, schrap ze dan van het lijstje, of laat ze door een ander doen.

Misschien heb je hier iets aan?

Groet,
Ad K.

Ad Kerkhof

Ad Kerkhof is hoogleraar klinische psychologie aan de Vrije Universiteit en doet daar onderzoek naar de gevolgen van overmatig tobben, zoals stress, somberheid en slecht slapen. Hij werkte mee aan de online training Stop met piekeren van Psychologie Magazine. Ad Kerkhof: ‘Daarin leg ik bijvoorbeeld in een filmpje uit hoe je je muizenissen kunt vangen, zodat je je bewust wordt van je negatieve gedachten.’

Meer lezen?
Ad Kerkhof, Piekeren, Boom

Meer weten over dit thema? Bekijk Piekeren
Deel dit artikel:
6 september 2010 | Laatst gewijzigd op 1 april 2020

Lees ook deze artikelen

Waarom je beter een ochtendmens kunt zijn
Kort

Waarom je beter een ochtendmens kunt zijn

Zo’n 28% van de mensen is een avondmens en 23% is een ochtendmens. De overige 49% is geen van beide. Wetenschappers van de unive...
5 tips om je brein te prikkelen met water
Branded content

5 tips om je brein te prikkelen met water

In, op of bij het water zijn heeft een heilzaam effect op ons. Het nodigt uit tot actie én ontspanning. En dat is precies waarnaa...
Opladen door jezelf te af te zonderen? Dit werkt beter
Artikel

Opladen door jezelf te af te zonderen? Dit werkt beter

Heb je tijd alleen nodig om op te laden? Maak het niet té bont: je hoeft daarvoor helemaal geen urenlange boswandelingen in still...
Opladen door jezelf te af te zonderen? Dit werkt beter
Artikel

Opladen door jezelf te af te zonderen? Dit werkt beter

Heb je tijd alleen nodig om op te laden? Maak het niet té bont: je hoeft daarvoor helemaal geen urenlange boswandelingen in still...
9 nachtrustnieuwtjes
Artikel

9 nachtrustnieuwtjes

Slecht slapen is alleen schadelijk voor de liefde als de rusteloze woeler­ een vrouw is. En wie net iets traumatisch heeft meegem...
‘Niemand ziet dat ik altijd pijn heb’
Interview

‘Niemand ziet dat ik altijd pijn heb’

Marjon (47) lijdt aan chronische pijnen, extreme vermoeidheid en slaapproblemen. Fibromyalgie, luidt de diagnose, en dat is dubbel...
Angstklachten te lijf
Artikel

Angstklachten te lijf

Een groeiende groep mensen kampt met angstklachten. Vaak hebben die echter helemaal geen mentale oorzaak, maar een fysieke, ontdek...
Kinderen slapen te weinig
Kort

Kinderen slapen te weinig

Dertig procent van de kinderen heeft last van slaapproblemen. Van de kinderen van 4 tot 10 jaar met slaapproblemen slaapt 60 proce...
Slaap ik al? Slaap ik al?? Sl…
Kort

Slaap ik al? Slaap ik al?? Sl…

Weer de halve nacht wakker gelegen? Dat zou best eens kunnen meevallen. Onderzoek heeft aangetoond dat mensen die zeggen in- en do...
Geheugenverlies door slaapgebrek
Kort

Geheugenverlies door slaapgebrek

brein & emoties Na een opeenvolging van slapeloze nachten zijn we minder goed in staat ons feiten en gebeurtenissen te herinne...
5261