De vraag

Elke nacht lig ik urenlang wakker

Hallo Ad,
Ik lig bijna elke nacht wakker tussen 3 en 5 en alle taken/zorgen/verdriet tollen dan door mijn hoofd. Ik maak veel lijstjes, maar kan heel moeilijk prioriteiten stellen. Overdag rommel ik van het één naar het ander: een vrij onbevredigend bestaan. Wat is wijs?
Groeten van Karin

Het advies

Expert

Ad Kerkhof

Piekerexpert

Beste Karin, 

Je maakt veel lijstjes van taken die je nog moet doen en het is lastig om te kiezen waar je prioriteiten aan moet geven. Dat is iets wat veel voorkomt, en misschien heb je hier iets aan: Als je lijstjes maakt van dingen die je nog moet doen, en op die lijstjes komen steeds meer dingen, dan kunnen die lijstjes verlammend werken en je hoofdbrekens kosten. Dat heeft er vaak mee te maken dat je jezelf verplicht om die dingen te gaan doen omdat ze nog gedaan moeten worden.

Je maakt dan ook geen onderscheid meer tussen al die taken omdat ze allemaal gedaan moeten worden, omdat je het iemand beloofd hebt, omdat je niet verder kunt als je niet eerst iets anders geregeld hebt, etc. etc. Nu is het zo dat als je je voorhoudt dat iets moet gebeuren, dat je dan de neiging kunt krijgen te protesteren tegen de verplichtingen die je voelt. Maar daarbij vergeet je misschien dat wat je vindt dat je nog moet doen, dat dat wel je eigen keuzen zijn, en dat je dat eigenlijk in eerste instantie wilde doen voordat je het als een verplichting ging voelen.

Daarom mijn advies: maak van het lijstje van dingen die je nog moet doen een lijstje van dingen die je nog wil doen. Houd jezelf voor dat alles wat je nog moet doen in feite dingen zijn die je wil doen.
Als je zegt:
‘ik moet nog mijn huiswerk maken’, vervang dat dan door:
‘Ik wil mijn huiswerk nog maken’.

Als je zegt:
‘Ik moet nog studeren voor het tentamen’, maak er dan van:
‘Ik wil nog studeren voor het tentamen’ (want het was toch je vrije keuze om te streven naar dat diploma?).

Als je zegt: ‘Ik moet niet vergeten mijn vriendin te bellen’, vervang dat dan door:
‘Ik wil niet vergeten mijn vriendin te bellen’.

Kortom, ga voor alle dingen op je lijstje na of je ze moet doen of dat je ze wil doen. Als je je concentreert op de zaken die je nog graag wil doen, dan zul je merken dat je daar veel minder tegen op gaat zien dan wanneer je denkt dat het allemaal verplichtingen zijn (wat niet waar is). Als er op je lijstje dingen overblijven waarvan je zegt dat je ze eigenlijk helemaal niet wil doen, schrap ze dan van het lijstje, of laat ze door een ander doen.

Misschien heb je hier iets aan?

Groet,
Ad K.

Ad Kerkhof

Ad Kerkhof is hoogleraar klinische psychologie aan de Vrije Universiteit en doet daar onderzoek naar de gevolgen van overmatig tobben, zoals stress, somberheid en slecht slapen. Hij werkte mee aan de online training Stop met piekeren van Psychologie Magazine. Ad Kerkhof: ‘Daarin leg ik bijvoorbeeld in een filmpje uit hoe je je muizenissen kunt vangen, zodat je je bewust wordt van je negatieve gedachten.’

Meer lezen?
Ad Kerkhof, Piekeren, Boom

Meer weten over dit thema? Bekijk Piekeren
Deel dit artikel:
6 september 2010 | Laatst gewijzigd op 1 april 2020

Lees ook deze artikelen

Ik heb last van plotselinge slaapaanvallen
Advies

Ik heb last van plotselinge slaapaanvallen

Ik ben 42 jaar, en zolang ik me kan herinneren (dus ook al als kind) heb ik overdag zeer regelmatig slaapaanvallen: aanvallen van ...
Deze self-nudges maken het je makkelijk om gezond(er) te eten
Branded content

Deze self-nudges maken het je makkelijk om gezond(er) te eten

Kun je vaak de zoete verleiding niet weerstaan? Dan zijn ‘self-nudges’ voor jou misschien wel de truc om vaker voor gezond te ...
Ouders en volwassen kinderen: zo kom je dichter tot elkaar
Artikel

Ouders en volwassen kinderen: zo kom je dichter tot elkaar

Je moeder staat erop dat jullie eerste kerstdag komen eten, en heeft altijd kritiek op je outfit. En je vader zit altijd in een ho...
Ouders en volwassen kinderen: zo kom je dichter tot elkaar
Artikel

Ouders en volwassen kinderen: zo kom je dichter tot elkaar

Je moeder staat erop dat jullie eerste kerstdag komen eten, en heeft altijd kritiek op je outfit. En je vader zit altijd in een ho...
Ik slaap slecht op vakantie
Advies

Ik slaap slecht op vakantie

Waarom slaap ik op vakantie minder goed dan thuis? Vooral de eerste nacht op een nieuwe plek lig ik wakker.
9 nachtrustnieuwtjes
Artikel

9 nachtrustnieuwtjes

Slecht slapen is alleen schadelijk voor de liefde als de rusteloze woeler­ een vrouw is. En wie net iets traumatisch heeft meegem...
Worden we van ashwagandha meer relaxed?
Artikel

Worden we van ashwagandha meer relaxed?

Elke maand houden we een zelfhulphype tegen het licht. Journalist Anne Pek onderzoekt het wetenschappelijk bewijs. Dit keer: ashwa...
Vooruitslapen is beter dan slaap inhalen
Artikel

Vooruitslapen is beter dan slaap inhalen

Zware weken in het vooruitzicht? Slaap dan de komende dagen meer dan normaal. Slaap laat zich namelijk prima ‘oppotten’...
Eerst maar eens genoeg slapen
Verhaal

Eerst maar eens genoeg slapen

Waarom was ze toch zo moe? Redacteur Anne Pek onderwierp haar nachtrust aan een onderzoek en ontdekte dat ze veel minder sliep dan...
Iphones verpesten onze slaap
Kort

Iphones verpesten onze slaap

Als we geen kunstlicht hadden, zouden we in de herfst al rond negen uur richting bed vertrekken. Nu houden lamplicht en het blauwe...
5261