De vraag

Mijn zoon van vijf schrijft in spiegelbeeld

Beste Ewald,
Mijn zoon (5) is spelenderwijs bezig met het leren schrijven van cijfers en letters. Nu krijgt hij op school (Montessori) ook ‘cijferwerkjes’, waarbij hij een lijst met cijfers overschrijft van een blaadje. Dat doet hij consequent in spiegelbeeld. Grappig genoeg heeft hij zijn naam er ook in spiegelbeeld boven geschreven, hoewel hij het woordbeeld daarvan heel goed kent en ‘m al heel lang overal opschrijft. Gaat de impliciete regel ‘alles dezelfde kant op’ boven: ‘zo ziet mijn naam eruit’? Leert een kind dat de afspraak is dat wij in het westen van links naar rechts lezen en schrijven, of verwerft het die kennis via herkenning van woordbeelden?

Sterre

Het advies

Beste Sterre,
Schrijven in spiegelbeeld rond 5, 6 jaar is een veel voorkomend verschijnsel, dat ik heel interessant vind. Het heeft te maken met de onomkeerbaarheid van de psychologische operaties in de kleuterleeftijd. Pas rond 7, 8 jaar worden die omkeerbaar. En voor het vatten van de stelregel dat links-rechts en rechts-links niet gelijk zijn aan elkaar zijn omkeerbare denkoperaties een noodzakelijke voorwaarde, hoe raar dat misschien ook klinkt.

Bijna alle kleuters schrijven ook letters omgekeerd, vooral bij de S, de N, de Z, de b, de d, de p en (maar die komt nauwelijks voor in het Nederlands) de q is dat goed te zien. Er is daarom geen enkel bezwaar tegen spelenderwijs leren schrijven en lezen in de kleuterleeftijd – dan bepaalt je zoon immers zelf wanneer ie ermee wil ophouden. Ik maak me echter grote zorgen over het vele schoolse, zogeheten ‘voorbereidende’, leren schrijven en lezen van kleuters in Nederland.
Laat je zoon eens enkele twee of drie regels overschrijven. Dikke kans dat ie dat slingerend zal doen, bijvoorbeeld eerst van rechts naar links en dan meteen op de regel eronder van links naar rechts. Dat heet boustrofedon – ‘op de wijze van een ploegende boer’.

Schrijf je observaties gerust aan de webredactie – die stuurt ze me dan wel door.

Succes en groeten,
Ewald

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Deel dit artikel:
25 maart 2006 | Laatst gewijzigd op 12 maart 2020

Lees ook deze artikelen

Esther Bergsma over de boeken die haar hebben geraakt
Interview

Esther Bergsma over de boeken die haar hebben geraakt

Esther Bergsma, hoogsensitief, sociaalwetenschappelijk onderzoeker en schrijfster, kiest de boeken uit haar kast die haar het mees...
Creatiever en relaxter: dit doen bomen voor je brein
Branded content

Creatiever en relaxter: dit doen bomen voor je brein

Wandelen in de natuur werkt niet alleen stressverlagend, bomen zouden ook nog eens ontstekingsremmende stofjes uitscheiden. Over d...
Oproep: ervaring met gaslighting
Artikel

Oproep: ervaring met gaslighting

'Waarom ben je toch zo overgevoelig?’ ‘Dat heb ik nooit gezegd, je herinnert het je verkeerd.’ Klinkt dit herkenbaar? Voor e...
Oproep: ervaring met gaslighting
Artikel

Oproep: ervaring met gaslighting

'Waarom ben je toch zo overgevoelig?’ ‘Dat heb ik nooit gezegd, je herinnert het je verkeerd.’ Klinkt dit herkenbaar? Voor e...
Alles onder controle: in een klas zitten alle persoonlijkheden
Artikel

Alles onder controle: in een klas zitten alle persoonlijkheden

Opvliegerige baasjes, stille werkers en zorgzame moedertjes: in elke schoolklas komen ze voor. Elk persoonlijkheidstype brengt spe...
De werkelijke invloed van je geboortepositie op je karakter
Verhaal

De werkelijke invloed van je geboortepositie op je karakter

Je geboortepositie is van invloed op je persoonlijkheid, zo wil het verhaal. Maar klopt dat wel? Journalist Lynn Berger – oudste...
Alain de Botton: ‘Iedereen zou in psychoanalyse moeten’
Interview

Alain de Botton: ‘Iedereen zou in psychoanalyse moeten’

Op zijn achtste werd hij alleen naar een Britse kostschool gestuurd; zijn ouders bleven in Zwitserland. Een lachebekje is hij er n...
Duistere trekken beinvloeden studiekeuze
Kort

Duistere trekken beinvloeden studiekeuze

'Duistere’ karaktertrekken kunnen de keuze voor een bepaalde studie beïnvloeden. Dat suggereert Deens onderzoek onder mensen aa...
Waarom gezinsrituelen belangrijk zijn
Artikel

Waarom gezinsrituelen belangrijk zijn

Voor het slapengaan een verhaaltje voorlezen, elke woensdag patat halen en op vakantieochtenden samen naar de bakker lopen voor cr...
Hoe krijg je een kind gemotiveerd?
Artikel

Hoe krijg je een kind gemotiveerd?

Je zet alles op alles om samen met je dochter op tijd te zijn voor haar tennisles. Waarom is ze nou zo aan het treuzelen? Als je e...
8969