De vraag

Mijn moeder en ik zitten in een vertrouwenscrisis

Ik ben nu tien jaar mantelzorger voor mijn moeder van 75 die bij mij in huis woont. Sinds twee jaar is er vertrouwenscrisis tussen ons. Alles wat ik zeg, gelooft ze niet meer. We ondernemen niets meer samen. Ik herken signalen van depressie, dementie en narcisme. Daarnaast heeft ze een suïcidepoging gedaan en verschillende lichamelijke klachten. Ondanks dat ze veel thuis is, wil ze niemand zien, vooral geen familie. Ook wil ze geen contact met de huisarts. Ik heb wel contact met hem, hij zou een keer langskomen om met haar te praten zodat ze naar de geriater kan. Dat is mislukt omdat mijn moeder het doorzag.

Ze is heeft geregeld woede-uitbarstingen, vloekt en bedreigt mij. Tot op heden is er geen reden geweest om de crisisdienst te bellen. Hoewel het met mij redelijk goed gaat, is de hele situatie een zware belasting. Wat kan ik doen om haar de zorg te geven die zij nodig heeft en verdient?

Het advies

Uw moeder is een kwetsbare oudere met een verminderde regie over haar eigen leven. Bij mensen met meerdere ziektebeelden is het belangrijk om de situatie goed in beeld te brengen voordat er acties ondernomen wordt. Bij uw moeder is dit momenteel niet mogelijk, ze laat de huisarts niet toe. Maar hij is de poortwachter omtrent de zorg en begeleiding van uw moeder.

U heeft voor uw moeder een hele tijd een veilige en vertrouwde omgeving gecreëerd, met handvatten die u uzelf aangeleerd heeft. Iets waar u trots op mag zijn. Echter, gezien toename in achteruitgang, stemmingsverandering, de achterdocht naar haar omgeving die ze niet meer vertrouwt, is zij voor u minder bereikbaar. Om de situatie bespreekbaar te maken, lijkt professionele hulpverlening nodig.

Cognitieve achteruitgang

Veel van de verschijnselen zijn terug te brengen op beginnende cognitieve achteruitgang, die het effect van de stemmingsverandering en haar persoonlijkheid versterkt. Het probleem van cognitieve achteruitgang begint vaak met een faalgevoel, waarna iemand recalcitrant, opstandig, achterdochtig, boos of agressief wordt. Het besef van de achteruitgang en controleverlies verstoort de stemming en wordt vaak afgereageerd op de directe omgeving. Gezien het zorgmijdende gedrag van uw moeder is er wel sprake van een ernstig probleem. Het is voor u en uw moeder niet makkelijk en mogelijk lijdt zij onder de situatie.

Wellicht vindt u het fijn om via het RIAGG en Sociaal Psychiatrische verpleegkunde (SPV) in te schakelen. Deze adviseert hoe u goed voor uw moeder én voor uzelf zorgt. Een SPV weet ook de wegen om uw moeder te observeren en vertrouwen te winnen. Ook kan tegenwoordig de huisarts er voor kiezen om een behandelteam in te zetten. Het is de moeite waard om eerst de thuissituatie leefbaar te maken voor u beiden. Uw moeder heeft geen neiging tot weglopen wat mogelijk betekent dat ze zich ‘thuis’ voelt

Realistisch zijn

Probeer stil te staan bij de positieve contactmomenten met uw moeder, en voorkom een negatieve spiraal.  Schrijf voor uzelf op wat de realistische verwachtingen in jullie (zorg)relatie zijn. Herhaal zo nodig afspraken met uw moeder.

Wellicht kunt u een afspraak maken met een woon-zorgvoorziening voor ouderen die mogelijk geschikt is voor uw moeder, om eens een bezoek te brengen. Mogelijk een instelling waar u samen kunt binnen lopen, herkend wordt en een kop koffie kan drinken of een activiteit bijwonen.

Algemene aandachtspunten:

– Kwetsbare ouderen; met veel lichamelijke klachten en cognitieve problemen hebben structuur en sturing nodig om te kunnen functioneren. Wees niet bang ze die te geven. Deze mensen hebben een vriendelijke maar besliste leiding nodig.

– Zorg voor een veilige en ontspannen sfeer. Dwing niet. Vermijd het woord ‘moeten’, dat roept alleen maar weerstand op. Gebruik de kunst van het verleiden.

– ‘Belonen’ werkt veel beter dan ‘straffen’. Beter een compliment dan een correctie.

– Soms is het liefdevol stellen van duidelijke grenzen noodzakelijk. Wees daar niet bang voor.

– Wees consequent en stem af met andere betrokken mantelzorgers en met professionals.

– Ga systematisch te werk. Maak een stappenplan.

Meer weten over dit thema? Bekijk Dementie
Deel dit artikel:
18 mei 2017 | Laatst gewijzigd op 7 april 2020

Lees ook deze artikelen

Zo ga je om met een woedend kind
Artikel

Zo ga je om met een woedend kind

Je dochter is alleen op haar kamer aan het spelen en ineens hoor je een hoop kabaal. Je loopt naar haar toe en ziet dat ze een sto...
Dit doet het weer met je gemoed
Branded content

Dit doet het weer met je gemoed

Vrolijk als de zon schijnt, moe en somber als het regent? Héél normaal, want het weer heeft wel degelijk invloed op hoe je je vo...
Adolescence gekeken? Zo krijg je grip op de online wereld van je kind
Artikel

Adolescence gekeken? Zo krijg je grip op de online wereld van je kind

In de Netflix-serie Adolescence zien we hoe de online wereld een desastreus effect heeft op het leven van tieners. Advies van psyc...
Adolescence gekeken? Zo krijg je grip op de online wereld van je kind
Artikel

Adolescence gekeken? Zo krijg je grip op de online wereld van je kind

In de Netflix-serie Adolescence zien we hoe de online wereld een desastreus effect heeft op het leven van tieners. Advies van psyc...
Een tweede leg, hoe red je het als moeder?
Interview

Een tweede leg, hoe red je het als moeder?

Je oudste kind wil geholpen worden met zijn huiswerk Frans, terwijl de jongste huilt om een schone luier. Hoe red je het als moede...
Ben ik een slechte dochter?
Advies

Ben ik een slechte dochter?

Beste Jolet, Mijn vader is heel ziek, hij slikt veel medicijnen. Hij moet vaak slapen, dan moet ik heel rustig zijn. Ik kan er sle...
Frank Furedi: ‘Opvoedboeken staan vol klinkklare onzin’
Interview

Frank Furedi: ‘Opvoedboeken staan vol klinkklare onzin’

Socioloog Frank Furedi windt er geen doekjes om: kinderen worden tegenwoordig hopeloos betutteld. Ouders trouwens ook. ‘Zomaar t...
Tips voor mantelzorgers: ‘Niemand ziet hoeveel ik doe’
Artikel

Tips voor mantelzorgers: ‘Niemand ziet hoeveel ik doe’

Een zieke partner of dementerende buurvrouw helpen kan veel voldoening geven. Maar vaak is het ook een bron van stress en schuldge...
Als je ouder in de rouw is
Artikel

Als je ouder in de rouw is

Rouwende ouders, hoe steun je die? Je vader of moeder overlijdt en je wilt je achterblijvende ouder zo graag troosten. Hoe doe je ...
Chatten met een andere vrouw
Advies

Chatten met een andere vrouw

Beste Sybille, Mijn man en ik hebben voor de zoveelste keer een diepe crisis. Ik ben er zelf achtergekomen dat hij via internet ch...
21683