De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Alleenstaande moeder is fysiek uitgeput
Advies

Alleenstaande moeder is fysiek uitgeput

Beste Ursela, Ik ben een alleenstaande moeder met een kind van zeven. Ik werk vier dagen tot 17.00 uur. Ik werk ook ’s avond...
Zó creëer je een kledingkast die bij je past
Branded content

Zó creëer je een kledingkast die bij je past

‘Oh, die blouse met bloemen.’ Je zag ‘m hangen, en was meteen verkocht. Inmiddels hangt hij nog steeds in je kast, nooit ged...
Wat zullen ze wel niet denken: zo reken je af met FOPO (Fear Of People’s Opinions)
Artikel

Wat zullen ze wel niet denken: zo reken je af met FOPO (Fear Of People’s Opinions)

FOPO, Fear of People’s Opinions, is een aloud fenomeen dat ons leven steeds meer beheerst. Ook – of juist – als je heel succ...
Wat zullen ze wel niet denken: zo reken je af met FOPO (Fear Of People’s Opinions)
Artikel

Wat zullen ze wel niet denken: zo reken je af met FOPO (Fear Of People’s Opinions)

FOPO, Fear of People’s Opinions, is een aloud fenomeen dat ons leven steeds meer beheerst. Ook – of juist – als je heel succ...
Eenzaam in een vreemde wereld – denken als een computer
Artikel

Eenzaam in een vreemde wereld – denken als een computer

Dominique is autistisch en hoogbegaafd. Pas op haar 24ste kreeg ze de diagnose. Niemand had het tot dan toe herkend. 'Ik gebruik m...
Waarom veranderen zo moeilijk is
Artikel

Waarom veranderen zo moeilijk is

Ieder jaar nemen we ons voor ons leven te beteren. Gezonder te leven, meer te genieten, te breken met vastgeroeste gewoontes. Toch...
Ben ik autistisch?
Advies

Ben ik autistisch?

Al op jonge leeftijd werd geconstateerd dat ik hoogbegaafd ben. Sindsdien hebben vele IQ-tests dat bevestigd. Daarnaast ben ik alt...
Als mama kanker heeft
Kort

Als mama kanker heeft

Wanneer een ouder aan kanker lijdt, raakt dat het hele gezin. Toch blijven de problemen van de kinderen vaak onzichtbaar voor hulp...
Mijn zwangere vrouw had een minnaar
Advies

Mijn zwangere vrouw had een minnaar

Beste Jolet, Mijn vrouw en ik zijn elkaars eerste liefde en al ruim twintig jaar bij elkaar. We hebben vijf kinderen en ze is zwan...
‘Ik heb het zenuwstelsel van een prooidier’
Interview

‘Ik heb het zenuwstelsel van een prooidier’

Zelf is ze autistisch. Daardoor begrijpt ze schrikachtige dieren als geen ander. Ze zet zich in voor hun rechten, maar adviseert o...
6253