Brein
Een lunchpauze in een park bracht de Canadese psycholoog Michael Masson onlangs op een tot nu toe onbekende optische illusie. Hij zag een fietser rijden langs een hek van kettingen die tussen paaltjes hingen. De weg was kaarsrecht, maar de fietser leek over een enorm hobbelig parcours te rijden: bij een paaltje ging de fietser schijnbaar steeds omhoog, om vervolgens weer met de ketting mee omlaag te zakken.
Het brein gebruikt trucjes om de wereld efficiënt waar te nemen. Alleen: soms werken deze trucjes niet, en zo ontstaan illusies. Ook bij de Canadese fietsillusie vergiste het brein zich. Masson zat betrekkelijk ver van de fietser, en daardoor liet het brein de paaltjes, de kettingen en de fiets samensmelten tot één voorwerp. Zo leek het alsof de fietser meegolfde met het hek.
Het interessante is dat in dit geval een omgekeerde illusie ontstaat wanneer je dichter bij het hek plaatsneemt. Het effect dat dingen samensmelten zal dan nog steeds optreden, maar het brein ziet op deze afstand dat hek en fietser toch aparte elementen zijn. In een poging de versmelting te corrigeren slaat het brein door, en lijkt de fietser juist tegen de golfbeweging van het hek in te
bewegen.
Zelf de illusie zien? Kijk op www.psychologie.nl/extra’s
Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance, februari 2009
