Het geheim van de eeuwige jeugd

1. Ga niet met de stroom mee

Verzet je tegen de stereotiepe denkbeelden over ouder worden. Deze ontnemen je niet alleen het zicht op je eigen mogelijkheden, ze zijn ook nog eens zeer schadelijk voor de gezondheid en levensverkortend.

2. Beschouw je leven als een ontdekkingsreis

Door de grenzen van het bekende te durven overschrijden, nieuwe wegen in te slaan en risico’s te nemen, kan ouder worden een proces zijn van jezelf steeds weer vernieuwen en verder ontwikkelen. De weg gaat vooruit, niet bergafwaarts.

3. Doe eens dingen die je denkt helemaal niet te kunnen

Ondervind hoe leuk dat is, en leer verborgen kwaliteiten in jezelf kennen. Beeldhouwen, parachutespringen, de politiek in: altijd al willen doen? Doe het nu!

4. Leef in het moment

Mensen die zich richten op het proces van hun activiteiten, verscherpen volgens psychologe Ellen Langer hun beoordeling. Zij ontdekken daardoor spelenderwijs meer onverwachte oplossingen en mogelijkheden. Mensen die zich daarentegen vooral bezighouden met het resultaat, missen veel nieuwe, verrassende informatie en een hoop plezier.

5. Laat je nooit aanpraten dat je ergens te oud voor bent

‘Wanneer mensen ook maar iets ongewoons doen als ze ouder worden, zeggen we dat ze excentriek zijn, of seniel. Binnen zulke restrictieve opvattingen zijn groei, flexibiliteit en nieuwe initiatieven onmogelijk,’ stelt Ellen Langer. Om onszelf te kunnen blijven vernieuwen, moeten we dus niet bang zijn voor het oordeel van anderen, onszelf niet met anderen vergelijken en vooropgezette meningen naast ons neerleggen.

6. Volg je passies

Vergeet alle eisen van de buitenwereld en zoek uit wat je werkelijk wilt met je leven. Volg je authentieke wensen. Die studie oppakken waar je al zo lang over denkt, trainen voor de triatlon, een nieuwe onderneming beginnen: het maakt niet uit. Zolang het maar doelen zijn die echt uit jezelf voortkomen.

7. Heb lief, maak contact

Wie weinig of oppervlakkige contacten heeft met anderen, loopt – ongeacht zijn leeftijd, gezondheid of sociaal-economische situatie – een twee tot vier keer grotere kans om dood te gaan dan iemand met een sterk sociaal netwerk, schrijven geriater John Rowe en psycholoog Robert Kahn.

Volgens hen is sociaal isolement zelfs dodelijker dan roken. Sociaal-emotionele steun geven en krijgen, beschermt daarentegen tegen ziekte. Liefhebben en investeren in relaties zijn dus van levensbelang.

8. Verruim je perspectief

Mensen die alles maar van één kant bekijken, zijn kwetsbaar, weet Ellen Langer. Doordat zij beperkt zijn in hun keuzes, kunnen zij bij het minste of geringste al de controle over hun leven verliezen.

Iemand die zich bijvoorbeeld heeft vastgebeten in het plan om na zijn pensioen met een camper de wereld rond te reizen, eindigt al gauw thuis op de bank wanneer de omstandigheden tegen die tijd een dergelijke reis niet toelaten. Een beperkte kijk op de dingen geeft vernieuwing bovendien geen kans.

9. Plan geen pensioen, blijf productief

Naast een goed sociaal netwerk en een gezonde leefstijl, blijkt productiviteit doorslaggevend voor het behouden van lichamelijke en geestelijke vitaliteit.

Productieve mensen doen dingen die doelmatig zijn en die betekenis en kleur geven aan hun leven. Dat heeft allerlei gunstige effecten. Zo vergroten zij daarmee hun gevoel van eigenwaarde en doen zij een beroep op hun probleemoplossend vermogen.

10. Maak plezier!

Down-aging is een vrolijke aangelegenheid, zegt trendvoorspeller Faith Popcorn. Eens lekker ‘kinderlijk’ gek doen, je helemaal laten gaan, en kromliggen van het lachen: het is ja zeggen tegen het leven.