Onder de hashtag #shadowwork zijn op TikTok duizenden filmpjes te zien van geëmotioneerde mensen die de confrontatie met hun schaduwkant aangaan. En ook het zelfhulpboek The shadow work journal (ook in het Nederlands vertaald) stond vorig jaar boven aan de bestsellerlijst van Amazon.

Bevrijd jezelf van oude pijn
Training

Bevrijd jezelf van oude pijn

  • Ontdek hoe oude ervaringen nu nog meespelen in je keuzes en gedrag
  • Verwerk je mentale pijn met bewezen effectieve technieken
  • Ervaar meer innerlijke rust, zelfvertrouwen en vrijheid
Bekijk de training
Nu maar
69,-

Hoewel de TikTok-hype anders doet vermoeden, is schaduwwerk niet nieuw, maar gebaseerd op de ideeën van Carl Jung, de godfather van de analytische psychologie. Volgens hem vormt onze ‘schaduw’ de donkere kant van onze persoonlijkheid: gevoelens en emoties die we proberen te verbergen of ontkennen.

Het blootleggen ervan zou leiden tot meer inzicht in wie je bent en wat je onbewust tegenhoudt om te groeien. Maar hoe ontdek je je schaduw, en belangrijker nog: hoe laat je die voor je werken?

Kennismaken met schaduwwerk

Een eerste stap is het zichtbaar maken van je schaduw. En daar zijn verschillende manieren voor. Psycholoog Marjolein Beek, die in haar praktijk ook vaak gebruikmaakt van schaduwwerk, legt aan de telefoon uit hoe je dat doet.

Volgens haar kun je je schaduw in beeld krijgen door te reflecteren op je irritaties bij anderen. ‘Wat je schaduw vormt, is dat wat je in jezelf afwijst,’ legt ze uit. ‘En dat is vaak precies dat waar je anderen om veroordeelt.

Stel, je hebt een gesprek en ergert je aan het feit dat de ander jou geen ruimte geeft, dat hij of zij alleen maar aan het woord is. Je vindt de ander dominant en zelfingenomen. Als je vervolgens probeert uit te vinden wat er bij jou onder deze oordelen zit, kom je er waarschijnlijk op uit dat je zelf moeite hebt om je te laten horen, voor jezelf op te komen, je waarheid uit te spreken of je gezien te voelen. Zie hier je schaduw.’

Ga voor groei
Word nu abonnee

Ga voor groei

Kies voor Psychologie Magazine en ontvang elke maand verrassende inzichten over gedrag, liefde, werk en mentale gezondheid. Ook ontvang je 15% korting op alle online trainingen in onze Psychologie Academy.

Word nu lid

Oefening: Welke tegenstellingen leven er in jou?

Stap 1

Maak een beschrijving van jezelf door vijf tot tien kenmerkende eigenschappen op te schrijven. Hoe typeer jij jezelf en wat zijn je kwaliteiten?

Stap 2

Beschrijf nu in je eigen woorden van elke eigenschap een tegenovergestelde eigenschap. Bijvoorbeeld: ‘openhartig’ staat tegenover ‘gesloten’. Of ‘hardwerkend’ tegenover ‘lui’.Zet ze op een rijtje en bekijk per eigenschap wat jij erbij voelt. Observeer de reactie in jezelf en de eventuele beelden die er bij je opkomen.

Kies dan de eigenschap waar voor jou de meeste emotionele lading op zit. Wat wijs je het meest af? Onderzoek de weerstand die je daarbij voelt: welke emoties ga je dan voelen en welke gedachten, oordelen en overtuigingen horen erbij?

Stap 3

Laat vervolgens een figuur of persoon bij je opkomen die volgens jou deze eigenschap belichaamt. Als je je voorstelt dat je tegenover deze persoon in een ruimte staat, wat merk je dan bij jezelf op?

Observeer bij jezelf welke reactie deze persoon bij je losmaakt. Is diegene bijvoorbeeld intimiderend, walgelijk, irritant? Neem zonder oordeel waar wat er gebeurt.

Vind een betrouwbare coach via Coachfinder
Coachfinder

Vind een betrouwbare coach via Coachfinder

Coaching is een belangrijke stap in zelfontwikkeling. Maar de juiste coach vinden blijkt nog niet zo eenvoudig. Coachfinder helpt je in je zoektocht naar een coach die bij je past.

Vind je ideale coach

Stap 4

Doe nu het volgende experiment. Stap als het ware in de schoenen van deze figuur/persoon. Kruip in de huid van de ander. Alsof je op het toneel staat en zonder terughoudendheid de rol van deze persoon speelt. Hoe is het om de eigenschap van de ander te belichamen? Voel hoe dat voelt in jouw lichaam.

Bekijk het leven vanuit zijn of haar ogen. Wat voor behoefte of verlangen leeft er in diegene? Denk er niet te lang over na, maar laat je verrassen door wat er opkomt vanuit jouw onbewuste. Probeer je oordelen zo veel mogelijk los te laten en onderzoek of je wellicht ook positieve aspecten ervaart bij het zijn van deze persoon. Is er een verborgen kwaliteit te ontdekken? Focus op de ervaring van deze positieve aspecten en voel het in je lichaam.

Stap 5

Vervolgens kijk je vanuit deze persoon naar jezelf. Wat zie je als je vanuit deze kant naar jezelf kijkt? Onderzoek wat je vanuit dit andere perspectief allemaal waarneemt. Heb je vanuit deze persoon misschien een boodschap voor jezelf?

Deze oefening is met toestemming overgenomen uit M. Van Woersem & S. Machielsen. Schaduwwerk voor beginners. Praktische gids om licht te schijnen op onderdrukte overtuigingen en emoties. Kosmos, 2024