Bij de relatiepsycholoog: de seks is al tien jaar een zorgenkindje

Hijgend bereiken Marcel en Lina mijn spreekkamer. ‘Die tráppen,’ kan Marcel nog net uitbrengen. Lina wil graag een glaasje water. Pas na een paar minuten kunnen we echt beginnen met het gesprek.

‘We hadden gedacht,’ zegt Marcel, ‘dat het tijd is om over de, ehm, lichamelijke aspecten… de intimiteit… ehm, te praten. En de seks.’

Dan weet hij het niet meer. Beteuterd kijkt hij naar Lina.

Die knikt berustend, alsof ze niet anders had verwacht. ‘De seks,’ zegt ze, ‘is eigenlijk al tien jaar een zorgenkindje. Mag ik eerlijk zijn?’

‘Daarvoor zitten we hier,’ zegt Marcel.

‘Ik ben niet gelukkig met mezelf. Ik bedoel, kijk dan hoe ik eruitzie,’ zegt Lina. Ze prikt met haar wijsvinger in haar buik. ‘Ik ben zo vet geworden. Een varken. En jij ook, Malle. Geef toe. Die zwemband. Je drinkt gewoon veel. En al die zakken chips die erdoorheen gaan…’

Nederland is te dik. Volgens het RIVM heeft bijna de helft van de volwassen Nederlanders overgewicht, dus een Body Mass Index gelijk aan of groter dan 25 kg per m². Dik zijn vergroot de kans op hartziekten en diabetes, depressie en angst. Cijfers over de gevolgen van overgewicht voor relaties ken ik niet, maar uit ervaring weet ik dat mensen zich flink kunnen storen aan de extra kilo’s van hun partner. En dat ze daar zelden over kunnen praten. Ontkenning en ruzies staan een goed gesprek in de weg.

Marcel kijkt naar zijn buik, die gezellig over zijn broekriem bolt. ‘Nou, ik weet niet,’ begint hij. ‘Is dat wel het probleem? Volgens mij zitten we hier vanwege seks…’

‘Marcel, ik hou van je,’ onderbreekt Lina hem. ‘Je bent slim en grappig… Maar ik vind je niet aantrekkelijk. Zo niet. Als we vrijen doet het pijn, want ik blijf droog. En weet je, je doet er ook niets aan. Geen sportschool, geen dieet, niks.’

Marcel zwijgt, maar ik zie dat hij zich in stilte iets zit voor te nemen. ‘Lina?’ Ze kijkt me aan. ‘Kun jij je voorstellen dat je weer seks zult hebben met Marcel als hij wat kilo’s kwijtraakt?’

Lina kijkt naar Marcel alsof ze een zak aardappelen keurt. Dan kijkt ze naar de grond. ‘Ik weet het niet.’ Ze legt twee handen op haar eigen bolle buik en zucht. ‘Misschien ben ik gewoon niet zo blij met mezelf. En krijgt Marcel dat op zijn brood.’

Zo openen we een nieuwe en vruchtbare ader in het gesprek. Mensen die ontevreden zijn met zichzelf hebben vaak kritiek op hun partner. Het is makkelijker om iemand verwijten te maken, dan om je eigen tekortkomingen onder ogen te zien. Gelukkig sluit Lina haar ogen niet voor haar eigen aandeel in de seksuele misère. Terwijl we haar jarenlang opkropte zelfverwijten bespreken, zie ik vanuit mijn ooghoeken hoe Marcel zich ontspant. Even hoeft hij zijn buik niet meer in te houden.