Waarom we kussen

Er zijn landen waar zoenen taboe is. Sommige Chinezen, bijvoorbeeld, zien een kus op de mond als kannibalisme. Toch beoefenen ook niet-zoeners praktijken die aan kussen doen denken. Ze blazen zachtjes in elkaars gezicht of wrijven met hun neuzen tegen elkaar.

Maar er zijn uitzonderingen: in 90 procent van de culturen kussen partners elkaar. Waarom eigenlijk? Waarom drukken de meeste mensen graag hun lippen op die van hun geliefde?

Om uit te proberen…

Het klinkt niet erg romantisch, maar volgens evolutionair psychologen is de kus een uitstekend middel om een potentiële geliefde te screenen.

Wie na een avond stappen tongzoenend in het portiek eindigt met een leuke man of vrouw test daarmee dus onbewust of diegene een geschikte partner is.

Dat betogen de Amerikaanse onderzoekers Susan Hughes, Marissa Harrison en Gordon Gallup in een onderzoeksartikel in het wetenschappelijke tijdschrift Evolutionary psychology.

Tijdens een kus wordt allerlei nuttige informatie uitgewisseld tussen twee mensen. De geur en smaak van iemands mond kan bijvoorbeeld een indicatie geven van hoe gezond degene is met wie je aan het zoenen bent. Zo wordt een slechte adem in verband gebracht met nierziekten en maag- en darmstoornissen.

Vrouwen hechten er meer waarde aan

Vooral vrouwen zouden zoenen belangrijk moeten vinden, voorspelden de onderzoekers, omdat zij wat betreft hun partners het meest kieskeurig zijn.

Ze investeren immers negen maanden in een eventuele nakomeling en kunnen maar een beperkt aantal ­baby’s krijgen. Zonde als ze dat doen met een man die daarvoor eigenlijk niet geschikt is.

En inderdaad, toen Hughes, Harrison en Gallup ruim duizend studenten over hun kusgedrag aan de tand voelden, bleek dat vooral vrouwen tijdens de wittebroodsweken van een relatie veel waarde hechten aan lip-op-lipcontact.

Terwijl meer van de helft van de mannen wel in bed zou duiken met iemand zonder die eerst te zoenen, was slechts ongeveer 15 procent van de vrouwen daartoe bereid.

Uit een ander onderzoek van Gordon Gallup bleek ook dat er meer vrouwen dan mannen na een tegenvallende eerste kus waren afgeknapt op iemand die ze aanvankelijk wel zagen zitten. Een kus kan een relatie dus maken of breken.

Mannen hechten niet alleen minder waarde aan zoenen, ze kunnen er ook minder informatie uit afleiden. Dat komt doordat ze wat minder goed kunnen proeven en ruiken dan vrouwen.

De mannen uit het onderzoek gaven dan ook de voorkeur aan nattere tongzoenen. Volgens de onderzoekers omdat ze dan meer materiaal (lees: speeksel) tot hun beschikking hebben om toch nog informatie aan de kus te onttrekken.

… en vast te houden

Maar kussen is niet alleen belangrijk om een geschikte partner te selecteren. Ook als we onze geliefde al een poosje kennen, is een uitgebreide zoensessie geen tijdverspilling.

Met een kus versterken we de band met onze partner, onderhouden we de relatie en testen we of alles nog koek en ei is. Hoe vaker partners kussen (op de lippen en op de wangen), hoe tevredener ze blijken met hun relatie.

Veel mensen vinden kussen één van de meest romantische dingen die ze met hun geliefde kunnen doen, intiemer dan bijvoorbeeld knuffelen, hand in hand zitten of een rugmassage.

Als er geen intimiteit gewenst is, wordt er dus ook niet gezoend. ‘Het is niet voor niets dat prostituees nooit zoenen,’ schrijven de onderzoekers.

Ook in lange relaties vinden vrouwen kussen belangrijker dan mannen, ontdekten Hughes, Harrison en Gallup. Mannen bestempelen het als minder noodzakelijk naarmate de liefdesverhouding langer duurt. Volgens de onderzoekers zoenen vrouwen vaker dan mannen om de band met hun partner te verstevigen.

Vrouwen nemen ook na een vrijpartij eerder het initiatief tot zoenen, blijkt uit het onderzoek – volgens de evolutionair psychologen omdat ze ook na de daad een groter belang hebben bij het in stand houden van de band.

Belofte voor meer

Er is echter één moment waarop mannen meer kussen: wanneer een kuspartij de belofte inhoudt voor méér. Want laten we wel zijn, zoenen is naast een manier om een partner uit te kiezen en je geliefde aan je te binden, natuurlijk ook gewoon erg opwindend.

Zo opwindend zelfs, dat we vaak onze ogen moeten sluiten omdat onze pupillen door de opwinding te groot worden om ze open te houden, vertelt Roy Levin van de University of Sheffield in een radioprogramma van de bbc over kussen.

Goede kuskwaliteiten maken dan ook volgens zowel mannen als vrouwen deel uit van het cv van een goede minnaar of minnares. En hoe natter en hoe meer tong, hoe groter de kans dat de avond tussen de lakens eindigt.

Hoewel beide seksen in het Amerikaanse onderzoek hun kuskwaliteiten inzetten om hun partner op te winden, zijn het de mannen die dit het vaakst doen. Ze vinden bijvoorbeeld frequenter dat er na een hartstochtelijke kus seks in het verschiet moet liggen.

Ook definiëren ze een goede zoen vaker als ‘één die tot seks leidt’ en ‘één waarbij mijn partner kreunende geluiden maakt’.

Rechtshoofdig zoenen

Wie tijdens de eerste kus ongemakkelijke situaties wil vermijden, kan het best zijn hoofd naar rechts draaien. Dit ontdekte psycholoog Onur Güntürkün van de Duitse Ruhr-Universität Bochum.

Hij keek stiekem naar 124 kussende stelletjes op vliegvelden, op stranden en in parken. Daardoor kwam hij erachter dat de tortelduifjes hun hoofden twee keer zo vaak naar rechts als naar links kantelden.

Een kus op recept

Met een kus wisselen we miljoenen bacteriën uit met een ander. Ongezond? Zeker niet! Uit Japan bereikte ons bijvoorbeeld het nieuws dat een half uur durende zoenpartij hooikoorts vermindert.

Zoenen ontspant het lichaam, waardoor het minder histamine aanmaakt – een stofje dat de gevreesde loopneuzen en niesbuien veroorzaakt.

Neem in het voorjaar dus je geliefde overal mee naar toe, in plaats van je neusspray. Zwitsers onderzoek liet zien dat hoe meer getrouwde stellen elkaar knuffelen en kussen, hoe minder gestrest ze zijn.